Wat is een vruchtwaterpunctie precies en wanneer wordt het aangeboden?

Met een vruchtwaterpunctie wordt vastgesteld of je baby een aangeboren aandoening heeft, zoals een chromosoomafwijking. Dit wordt door de gynaecoloog gedaan door via de buikwand met een naald een beetje vruchtwater uit je baarmoeder te halen om hieruit de cellen te onderzoeken. Dit onderzoek kan plaatsvinden vanaf week 15 van de zwangerschap.

De vruchtwaterpunctie is voor vrouwen die een vergrote kans hebben op een baby met een chromosoomafwijking, dus het is niet voor alle zwangeren. Is er sprake van een van de volgende factoren, dan kan je in aanmerking komen voor een vruchtwaterpunctie:

• Er is tijdens een echo een afwijking bij je baby gevonden
• JIj of je partner draagt een erfelijke aandoening
• Uit de NIPT kwam een afwijkende uitslag
• Tijdens een eerdere zwangerschap heeft je baby een erfelijke aandoening gehad

Soorten vruchtwaterpunctie

Er zijn twee soorten vruchtwaterpunctie onderzoeken:

• Het klassieke chromosoomonderzoek: hierbij worden de cellen op kweek gezet waarna het aantal en de vorm chromosomen worden onderzocht. Als er hieruit een afwijkende uitslag komt, is het met zekerheid te zeggen dat je kindje een chromosoomafwijking heeft. Deze uitslag is binnen 3 weken bekend.
• Snelle aneuploidie-test: deze test wordt vaak gekozen als er vergroot risico is gebleken op chromosoomafwijkingen. Deze test stelt van de chromosomen 13 (syndroom van Patau), 18 (syndroom van Edwards), en 21 (downsyndroom) de chromosomen vast. Deze uitslag is binnen een week bekend.

Hoe gaat een vruchtwaterpunctie in zijn werk?

De vruchtwaterpunctie wordt uitgevoerd door een gynaecoloog in een derde-lijns zorgcentrum door met een naald vruchtwater uit je baarmoeder te halen. De juiste plek om de naald in de brengen wordt bepaald met een echo vooraf. Met deze naald wordt 15 tot 20 ml vruchtwater opgezogen, wat zo’n 10 tot 15% van de totale hoeveelheid vruchtwater is. Je kindje blijft dus nog met meer dan genoeg over! En het vruchtwater wordt tevens snel weer aangemaakt door je lichaam. Dit duurt allemaal nog geen halve minuut, en tijdens het uitzuigen van het vruchtwater zal je geen pijn hebben. Het inbrengen van de naald kan wel een beetje pijn doen. Een verdoving is ook niet nodig.

Na de vruchtwaterpunctie kan je nog twee dagen last hebben van menstruatieachtige krampen. Doe dus vooral rustig aan op de dag zelf en de dagen erna. In geval van bloedverlies, koorts of hevige buikpijn neem je het best even contact op met je verloskundige of gynaecoloog.

Benieuwd welke controles en onderzoeken je allemaal nog meer krijgt tijdens de zwangerschap? Volg de zwangerschapscursus, deel van ons online cursuspakket

Risico's vruchtwaterpunctie

Een vruchtwaterpunctie is niet zonder risico's. 1 op de 300 vrouwen krijgt namelijk een miskraam door de vruchtwaterpunctie. Een vruchtwaterpunctie is wel de meest betrouwbare test om een diagnose vast te stellen over een chromosoomafwijking bij je kind.

Vruchtwaterpunctie of vlokkentest?

Met zowel een vruchtwaterpunctie als een vlokkentest wordt er gecontroleerd op chromosomale afwijkingen bij je baby. Bij een vruchtwaterpunctie wordt dit gedaan door met een naald vruchtwater uit de buik te halen. Bij een vlokkentest wordt dit gedaan door met een naald wat vlokkenweefsel te halen van de placenta, wat dan in een laboratorium wordt onderzocht. De vlokkentest kan worden gedaan vanaf de 11e of 12e week van de zwangerschap.