Wat is de functie van vruchtwater?

Vruchtwater is het vocht dat je baarmoeder vult gedurende de zwangerschap. In de eerste 14 weken van de zwangerschap wordt je vruchtzak in de baarmoeder gevuld met het vocht uit jouw bloedsomloop. Dit wordt dan het vruchtwater, en bestaat dus voor een grootste deel uit vocht (water) en ook een beetje uit zouten en cellen.

De functies van het vruchtwater zijn:

• Het zorgt voor temperatuurregulatie en een constante, perfecte temperatuur in de baarmoeder voor je baby.
• Het beschermt de navelstreng door te voorkomen dat hij wordt dichtgedrukt.
• Het beschermt tegen infecties in de baarmoeder.
• Het dient als stootkussen voor je baby als jij je stoot of beweegt. Het vangt als het ware de klappen op.
• Door te ‘zwemmen’ in het vruchtwater traint je baby zijn spieren.
• Het bereidt je baby voor op ademhaling en spijsvertering, doordat je baby vaak vruchtwater zal slikken vanaf 4 maanden zwangerschap.

Dat je baby vanaf 4 maanden begint met vruchtwater slikken is volkomen normaal. Hiermee oefent hij het slikken en bereidt hij zijn spijsvertering voor op de fles- of borstvoeding. Hij plast dit weer uit in het vruchtwater wat vervolgens weer wordt ingeslikt. Klinkt niet fris, maar voor je baby is dit recycleproces volkomen normaal en gezond.

Kleur en geur vruchtwater

Vruchtwater is meestal helder en kleurloos net als water maar soms kunnen er ook witte vlokjes in zitten. Maar als er bij het verlies van vruchtwater bloed meekomt, dan kan het wat roze worden. Poept je baby meconium bij het verliezen van vruchtwater, dan kan het groenig of bruinig worden. Dit laatste kan leiden tot complicaties bij de bevalling. De geur van vruchtwater is anders dan urine, het ruikt namelijk een beetje zoetig.

Gebroken vliezen en vruchtwater verliezen

Vruchtwater komt vrij wanneer de vliezen breken, vlak voor of tijdens de bevalling. Bij zo’n 10% van de vrouwen breken de vliezen wanneer de bevalling begint, maar het kan ook zijn dat de weeën eerst komen en tijdens de bevalling pas de vliezen breken. Bij sommige vrouwen komt het verlies van vruchtwater als een grote golf of plas water, maar het kan ook in kleine beetjes naar buiten komen in een langzame stroom.

Als je vliezen gebroken zijn heb je iets meer kans op een infectie bij je baby als de bevalling nog lang op zich laat wachten (langer dan 24 uur). Let dus extra goed op je hygiëne, ga niet zonder overleg met je verloskundige in bad en heb geen seks meer.

Bel altijd gelijk je verloskundige als je vliezen zijn gebroken of gescheurd.

Te weinig of te veel vruchtwater

Door middel van een echo kan je echoscopiste erachter komen hoe het met de hoeveelheid vruchtwater gesteld is. In de meeste gevallen is er geen sprake van een afwijkende hoeveelheid, maar als dit zo is zal je dit altijd gelijk te horen krijgen.

Tip: Alles weten over vruchtwater, je groeiende baby, zwangerschapskwaaltjes en de bevalling? Schaf ons online cursuspakket aan!

Te weinig vruchtwater

Het kan voorkomen dat er te weinig vruchtwater in de vruchtzak aanwezig is, wat oligohydramion wordt genoemd. Dit kan de hele zwangerschap voorkomen. Symptomen die op te weinig vruchtwater kunnen duiden zijn een kleine baarmoeder en weinig bewegingen van de baby kunnen voelen.

Te weinig vruchtwater kan in sommige gevallen zorgen voor onder andere onvoldoende rijping van de longen van de baby, een groeivertraging of het samendrukken van de navelstreng tijdens de geboorte.

Te weinig vruchtwater kan voorkomen door:

• Zwangerschap van een meerling
• Niet goed functioneren van de placenta
• Gebroken of gescheurde vliezen
• Aandoeningen zoals zwangerschapsdiabetes of zwangerschapsvergiftiging

• Aangeboren afwijking bij je baby

  Als er al vroeg te weinig vruchtwater wordt ontdekt zal dit nauw in de gaten worden gehouden door je gynaecoloog.

Te veel vruchtwater

Ja, er bestaat ook zoiets als te veel vruchtwater! Dit heet polyhydramnion. Dit kan wijzen op een afwijking bij je baby, waardoor je met te veel vruchtwater zal worden onderzocht of dit zo is. Ook kan het zorgen voor een vergroot risico op complicaties tijdens de zwangerschap en de bevalling. Met een echo kun je ontdekken hoe het gesteld is met je vruchtwater.

Symptomen van te veel vruchtwater kunnen zijn:

• Rugpijn
• Buikpijn
• Kortademigheid
• Opgezwollen enkels
• Een te snel groeiende baarmoeder

Oorzaken voor te veel vruchtwater kunnen zijn:

• Zwangerschap van een meerling
• Syndroom van Down bij de baby of andere genetische afwijkingen
• Zwangerschapsdiabetes
• Afwijking bij je baby waardoor hij niet genoeg vruchtwater slikt

Gelukkig komt te veel vruchtwater maar voor bij 1% van de zwangerschappen, en gaat het meestal vanzelf weer voorbij, maar dat ligt aan de oorzaak van deze complicatie. Een teveel aan vruchtwater kan indien nodig worden afgevoerd door middel van een vruchtwaterpunctie.