Prenatale depressie, wat is het precies?

Zo’n 10 tot 20% van de vrouwen heeft last van depressie tijdens de zwangerschap of binnen 3 maanden na de bevalling. Depressie tijdens de zwangerschap vergroot ook de kans op postnatale depressie. De verschijnselen van een prenatele depressie zijn eigenlijk hetzelfde als bij een ‘normale’ depressie, namelijk:

• Minder plezier hebben in dingen die je eerst wel leuk vond. Veel vrouwen kunnen bijvoorbeeld niet naar de komst van hun baby uitkijken tijdens de zwangerschap.
• Een continu leeg en verdrietig gevoel hebben en nergens troost in kunnen vinden.
• Veel piekeren, onder andere over de zwangerschap en de gezondheid van de baby.
• Weinig trek hebben zonder misselijk te zijn.
• Slecht slapen of juist heel veel slapen
• Rusteloosheid of vertraagdheid voelen
• Verslechterde concentratie
• Waardeloosheid of schuldgevoelens voelen
• Spanning en angstigheid voelen zonder duidelijke reden
• Terugkerende gedachten over de dood of over zelfmoord

Depressie tijdens de zwangerschap herkennen

Het is niet altijd gemakkelijk om depressie tijdens de zwangerschap te herkennen. Tijdens de zwangerschap hebben vrouwen namelijk al last van kwaaltjes, zoals misselijkheid, hormonale veranderingen, verminderde eetlust, vermoeidheid, lusteloosheid en slechter slapen. Hierdoor kan depressie snel over het hoofd worden gezien, zowel door de zwangere vrouw als door de omgeving.

Er zit hierin echter wel een verschil. Vrouwen die kampen met depressie, in plaats van simpelweg zwangerschapskwaaltjes, hebben vaak het gevoel dat het leven niet meer de moeite waard is en dat ze nooit meer beter zullen worden. Ook mist er vaak het gevoel van een connectie met de baby, en het kunnen genieten van de zwangerschap. Twijfels over of ze wel een goede moeder zullen zijn, zijn ook vaak aanwezig. Daarnaast kan het hele ‘moedergevoel’ ook ontbreken.

Het maakt het extra lastig wanneer de omgeving wel blij is met de zwangerschap, maar de vrouw hier zelf niet van kan genieten. Dat maakt het extra lastig om de depressie bespreekbaar te maken, en vergroot het schuldgevoel. Dan kunnen ook eenzame gevoelens een rol gaan spelen, wat de depressie weer kan vergroten. Zwangere vrouwen kunnen dan in een negatieve spiraal terechtkomen.

Oorzaak van prenatale depressie

Net zoals bij een ‘normale’ depressie, kan een prenatale depressie ook verschillende oorzaken hebben. Meestal is een depressie een combinatie van sociale, lichamelijke en psychische factoren. Dit kan voor ieder zwangere vrouw anders zijn. Wel zijn er een aantal risicofactoren die de kans op depressie tijdens de zwangerschap vergroten:

• Heftige levensgebeurtenissen, zoals een scheiding of sterfgeval in de familie
• Eerdere depressie in het verleden
• Complicaties tijdens de zwangerschap
• Weinig steun uit de omgeving omtrent de zwangerschap
• Relatieproblemen met partner of vader van de baby
• Angstklachten
• Financiële moeilijkheden
• Tienerzwangerschap

Gevolgen van depressie tijdens de zwangerschap

Depressie tijdens de zwangerschap kan negatieve gevolgen hebben. Ten eerste natuurlijk voor jouw mentale welgesteldheid. Daarnaast kan het leiden tot een lager geboortegewicht of vroeggeboorte bij je baby. Het is dus belangrijk prenatale depressie niet onbehandeld te laten.

Behandeling en tips bij prenatale depressie

Depressie bespreek je het beste eerste met je verloskundige of huisarts. Zij zullen indien nodig je doorverwijzen naar een psycholoog. Er zal dan altijd worden gekeken of een behandeling zonder medicijnen mogelijk is. Dit kan dan bijvoorbeeld psychotherapie zijn.

Als je depressie tijdens de zwangerschap herkent, kan je natuurlijk ook zelf de touwtjes in handen nemen om met de depressie om te gaan, naast professionele hulp in te schakelen. De volgende tips kunnen hierbij helpen:

• Ben zo eerlijk mogelijk. Probeer zo open en eerlijk mogelijk te zijn over je depressieve gevoelens. Praat erover met je partner, vrienden, familie en verloskundige. Zo kan je omgeving er rekening mee houden, en kan je sneller geholpen worden dan dat je het voor jezelf houdt.

• Wacht niet af tot het vanzelf overgaat. Door je depressie op te kroppen, wordt de kans groter dat het probleem alleen maar groter wordt. Door er op tijd mee aan te kloppen bij je verloskundige of huisarts, kan je op tijd de zorg krijgen die je nodig hebt. In vele gevallen is professionele hulp namelijk de snelste en beste manier om van je depressie af te komen.

• Zoek steungroepen. Er bestaan steungroepen voor vrouwen die ook last hebben van depressie tijdens de zwangerschap. Wellicht kan jij veel steun en hulp vinden in een van deze steun- en praatgroepen. Het is een manier om je meer begrepen te voelen, waardoor de depressieve en eenzame gevoelens wat kunnen verminderen.

• Zoek hulp. Als je kampt met prenatale depressie, twijfel er dan zeker niet over om professionele hulp in te schakelen. Voor hulp kan je kijken op 113.nl/depressie