Overtijd en niet zwanger: hoe kan dit?

De eerste reactie van veel vrouwen als ze erachter komen dat ze overtijd zijn, is dat ze denken dat ze zwanger zijn. En dat is ook niet gek. De menstruatiecyclus heeft ongeveer 28 dagen, maar het kan zijn dat het soms iets langer duurt, dus dat je na een aantal dagen toch nog ongesteld wordt. Ben je wel aan de anticonceptie, maar twijfel je of je zwanger bent, doe dan een zwangerschapstest. Wijst deze uit dat je niet zwanger bent, dan kan dat inderdaad zo zijn. Zwangerschap is namelijk niet altijd het geval wanneer je overtijd bent: het is niet de enige oorzaak waardoor je menstruatie kan uitblijven, er zijn namelijk verschillende oorzaken voor het niet ongesteld worden. Niet ongesteld worden, maar niet zwanger zijn wordt ook wel je NOD genoemd: je ‘niet-ongesteldheids-dag’.

Oorzaken overtijd

Menstrueren heeft te maken met je ovulatie en je hormoonhuishouding. Als je niet ongesteld wordt betekent dat dat er geen eisprong (ovulatie) heeft plaatsgevonden. Eigenlijk houdt dat dus in dat je op dat moment (tijdelijk) niet vruchtbaar bent, maar dit kan ieder moment terugkomen. Als je er zeker van wilt zijn dat je niet zwanger wordt, gebruik dan condooms. Als je hormonale anticonceptie gebruikt kan het even duren voordat je menstruatiecyclus weer ‘normaal’ is. Het kan soms zelfs een aantal maanden duren, je lichaam moet zich eigenlijk weer ‘resetten’.

Verstoorde hormoonhuishouding

Bij het uitblijven van menstruatie als je niet zwanger bent, is je hormoonhuishouding verstoord. Een verstoorde hormoonhuishouding kan verschillen de oorzaken hebben.

• Hormonale schommelingen. Hormonale schommelingen kunnen ervoor zorgen dat je een onregelmatige menstruatiecyclus hebt. Sommige vrouwen hebben altijd een onregelmatige cyclus, maar dit komt het meest voor in de eerste jaren van menstruatie.
• Anticonceptie. Gebruik je een hormonale anticonceptie, zoals de anticonceptie pil, de prikpil of een hormonaal spiraaltje? Dan kan het zijn dat dit de oorzaak is van een hormonale schommeling.
• Overgang. Als je in de overgang zit (de menopauze) ben je onvruchtbaar. Er vindt dan dus geen eisprong meer plaats, waardoor je niet meer ongesteld wordt.

Oorzaken rondom leefstijl

Je leefstijl heeft invloed op verschillende processen in je lichaam. Het is dan ook niet gek dat je menstruatiecyclus beïnvloedt wordt door je leefstijl.

• Afvallen, ondergewicht en overgewicht. Als je lichaam veel vet bevat, vindt er geen eisprong plaats. Dat is dus als je overgewicht hebt. Maar als je ondergewicht hebt of je valt veel af, kan je hormoonhuishouding ook verstoord raken waardoor je menstruatie uitblijft.
• Voeding. Heb je je voeding aangepast en merk je dat dit invloed heeft op je menstruatiecyclus? Dit is goed mogelijk. Wanneer je je voeding aanpast, heeft dit effect op je lichaam en dus ook op je hormonen en cyclus.
• Stress. Als je een lange tijd stress ervaart door bijvoorbeeld heel hard en veel te werken, kan het zijn dat je lichaam minder hormonen aanmaakt die de eisprong stimuleren. Het gevolg is dat je menstruatie uitblijft.
• Verstoord dag- en nachtritme. Onregelmatigheden zijn niet goed voor het lichaam. Als je onregelmatig slaapt en wakker bent, past de menstruatiecyclus zich daarop aan.
• Topsport. Als je extreem veel sport kan het zijn dat je lichaam andere hormonen aanmaakt zodat je lichaam die extreme beweging aankan. En dan kan het zijn dat je lichaam tijdelijk minder hormonen aanmaakt die de eisprong stimuleren.

Aandoeningen en medicijnen

Gebruik je medicijnen, ben je ziek of heb je een aandoening? Dan is het goed mogelijk dat het uitblijven van je menstruatie daardoor wordt veroorzaakt.

• Medicijnen. Bepaalde medicijnen zoals antidepressiva en antipsychotica kunnen ervoor zorgen dat je niet meer ongesteld wordt.
• Ziekte. Zowel een griepje als een langdurige ziekte kan je hormoonhuishouding verstoren, waardoor je menstruatie uit kan blijven.
• PCOS. PCOS staat voor Polycysteus Ovarium Syndroom. Dit betekent dat er in de eierstokken meerdere cystes groeien. Daardoor groeien de eicellen niet of onregelmatig. Dus dan vindt er of geen ovulatie of een onregelmatige ovulatie plaats.

Maak je je zorgen over je menstruatiecyclus? Raadpleeg de huisarts

Kortom: er zijn genoeg redenen waardoor het kan zijn dat je menstruatie uitblijft. En dit kan dus ook best een paar maanden zo blijven. Maar maak je je zorgen? Maak dan een afspraak bij de huisarts om te bespreken wat de oorzaak kan zijn. Als dit bijvoorbeeld overgewicht is, of stress, is het aan te raden om daar wat aan te doen. Niet alleen voor je menstruatiecyclus, maar voor zowel je fysieke als mentale gezondheid.