Wat is de anticonceptie pil?

De pil bevat hormonen die voorkomen dat je zwanger wordt. Dit zijn de hormonen oestrogeen en progestageen. Deze hormonen zorgen ervoor dat er geen eicel vrijkomt. Zonder anticonceptie geeft de hypofyse hormonen af. Hierdoor gaan eicellen rijpen en vind de eisprong plaats. Door progestageen wordt dit proces geblokkeerd. Ook maken de hormonen het slijm in de baarmoederhals dikker waardoor de zaadcellen minder gemakkelijk bij de baarmoeder kunnen komen. Daarnaast hebben de hormonen invloed op de baarmoederwand, waardoor een de innesteling van een bevrucht eitje moeilijk wordt.

Soorten anticonceptie pil

Er wordt vaak over de anticonceptiepil gesproken alsof er maar één soort pil is, maar er zijn verschillende soorten anticonceptie pillen en per soort zijn er ook weer verschillende merken met verschillende doseringen.

Eénfase pil

Dit is de meest bekende anticonceptie pil en wordt het vaakst voorgeschreven. De éénfase pil is een combinatiepil, dit houdt in dat je steeds dezelfde pil slikt. In deze pillen zit een soort oestrogeen en progestageen, bijvoorbeeld en ethinylestradiol (een oestrogeen) en levonorgestrel (een progestageen). Er zit geen verschil in de doseringen van oestrogeen en progestageen in de pillen in de éénfase pilstrip. De meest bekende éénfase pillen zijn de Microgynon 30 en 50, Lovette en Marvelon.

Driefasen pil

De driefasen pil, of meerfasen pil, bevatten dezelfde hormonen als de éénfase pil maar de dosering verschilt per pil. Voor elke fase in de cyclus wordt een andere dosering gehanteerd. Bekende driefasen anticonceptiepillen zijn Trigynon en Trinordiol.

Minipil

De minipil bevat één hormoon: progestageen. De hoeveelheid is minder hoog dan in de andere soorten anticonceptiepillen.

Hoe betrouwbaar is de pil?

De pil is één van de meest betrouwbare anticonceptiemiddelen, er zit wel een verschil in betrouwbaarheid tussen de verschillende antinconceptiepillen:

• Eénfase pil: deze pil is bijna 100% betrouwbaar.
• Driefase pil: deze pil is ook bijna 100% betrouwbaar, maar moet wel in de juiste volgorde worden ingenomen.
• De minipil: de betrouwbaarheid van deze pil ligt iets lager omdat er een lagere dosering progestageen in zit.

De moment van starten heeft ook effect op de betrouwbaarheid. Wanneer je op de eerste dag van de nieuwe menstruatiecyclus met de pil begint, geeft de pil direct bescherming. Begin je later in je cyclus, dan moet je er rekening mee houden dat je niet direct beschermt bent. Gebruik dan nog een week een extra anticonceptiemiddel zoals een condoom.

Daarnaast is het goed om te weten dat bepaalde dingen van invloed kunnen zijn op de betrouwbaarheid van de pil. De pil is minder betrouwbaar wanneer:

• Je last hebt van diarree (binnen 4 uur na het slikken van de pil)
• Je antibiotica slikt (rifabutine, rifampicine, amoxilline, tetracycline, doxycycline)
• Je medicijnen slikt (bijv. tegen epilepsie, tuberculose, en schimmelinfecties)
• Je moet overgeven (binnen 3 uur na het slikken van de pil)

Bij overgeven en diarree kan het zijn dat de pil nog niet volledig is opgenomen en je daarom niet beschermd bent. Onveilige seks wordt dan ook sterk afgeraden. Lees de bijsluiter voor meer informatie. Bij sommige pillen kan het bijvoorbeeld helpen om binnen een bepaalde tijd een pil uit een andere strip te nemen, maar kijk hiervoor altijd in de bijsluiter. Hier staat aangegeven wat je in deze situatie het beste kunt doen.

Welke pil is geschikt voor mij?

Wanneer je de anticonceptiepil wilt gaan slikken, moet je contact opnemen met de huisarts. Iedere vrouw is verschillend, waardoor je niet zomaar de anticonceptiepil bij de apotheek kunt kopen. Het slikken van medicijnen of acne kunnen bijvoorbeeld invloed hebben op de keuze voor een bepaalde soort pil. De huisarts (of apotheker) zal je ook instructies geven over wanneer je met de pil kunt starten en hoe je de pil moet slikken voor een hoge betrouwbaarheid.

De pil slikken

Er zijn veel verschillende soorten anticonceptiepillen op de markt. Hierdoor zit er soms ook een verschil in de manier van innemen. Heb je bijvoorbeeld een pilstrip van 21 dagen? Dan heb je na 21 dagen een stopweek en begin je pas weer aan een nieuwe strip wanneer de stopweek voorbij is. Maar er zijn bijvoorbeeld ook pilstrips met 28 dagen waar de laatste pillen geen hormonen bevatten. Het is daarom belangrijk om altijd de bijsluiter door te nemen en bij vragen contact op te nemen met je huisarts.

De pil langer doorslikken, zonder stopweek

Heb je last van hevige menstruaties of komt de menstruatie niet goed uit vanwege een vakantie? Dan is het begrijpelijk dat je je menstruatie liever nog even uitstelt. Als je een éénfase pil slikt, kun je de pil doorslikken zonder een stopweek in te lassen. Let er wel op dat je dit niet langer dan een jaar aan één stuk doet. Houdt er ook rekening mee dat je last kunt krijgen van doorbraakbloedingen wanneer je geen stopweek hebt.

Wanneer je een andere pil gebruikt, zoals de driefasen- of meerfasenpil, is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Je huisarts kan je informeren over of en hoe je een stopweek kunt overslaan.

Bijwerkingen anticonceptiepil

Door het slikken van de anticonceptiepil kun je bijwerkingen ervaren zoals:

• Hoofdpijn
• Stemmingswisselingen
• Gevoelige borsten
• Misselijkheid
• Doorbraakbloedingen
• Gewichtstoename

Meestal ervaar je deze klachten bij het beginnen met de pil en gaan ze na een paar maanden weer over. Heb je er in hoge mate last van of verdwijnen de klachten na een paar maanden niet? Raadpleeg dan je huisarts.

Naast deze bijwerkingen verhoogt de anticonceptiepil het risico op trombose. Met name pillen met desogestrel en gestodeel. Dit risico is alsnog klein, bepaalde factoren kunnen ervoor zorgen dat je meer risico loopt, zoals trombose in de familie, (erfelijke) stollingsafwijkingen en overgewicht.

Pil vergeten, en nu?

Je bent de pil vergeten, dit hoeft geen reden zijn voor paniek. Het is allereerst belangrijk om te weten waar je in je cyclus zit. Slik je een éénfase pil en zit je in de eerste week na je stopweek? Dan is het van groot belang dat je de pil binnen 24 uur inneemt. Reken dus uit wanneer je de vorige pil hebt geslikt, is dit nog geen 24 uur geleden? Neem de pil dan alsnog. Neem de volgende anticonceptiepil gewoon op hetzelfde tijdstip als normaal.

Is het al meer dan 24 uur geleden sinds je de pil hebt geslikt? Dan ben je niet beschermd als je nu weer de pil inneemt. Neem de pil wel in, maar houdt er rekening mee dat je dus nu niet beschermt bent tegen een zwangerschap. Zit je in je eerste week en heb je de afgelopen dagen (tot max. 5 dagen geleden) seks gehad? Dan is er een kans op een zwangerschap.

Zit je in de tweede week na je stopweek? Neem dan de pil binnen twaalf uur na het normale tijdstip in. De volgende pil neem je ook zoals gewoonlijk in. Je hoeft geen andere maatregelen te nemen. Zit je in de derde week van de strip? Dan kun je er ook voor kiezen om de stopweek iets eerder in te lassen.

Morning afterpil

Heb je in de eerste week van je pilstrip onbeschermde seks gehad en ben je de pil vergeten? Dan kan het verstandig zijn om de morning afterpil in te nemen. Slik deze binnen 24 uur na de onbeschermde seks. Je hebt hiervoor geen recept van de huisarts nodig. De morning afterpil kun je gewoon bij de drogist of apotheek kopen. Door het gebruik van de morning afterpil wordt de kans op een zwangerschap aanzienlijk klein. Ga na het slikken van de morning afterpil gewoon verder met de pilstrip. Heb je de komende dagen seks? Gebruik dan een condoom.