Ongelijke behandeling tijdens de zwangerschap door werkgever

Het komt voor dat zwangere vrouwen te maken krijgen met ongelijke behandeling of vormen van zwangerschapsdiscriminatie. Dit kan bijvoorbeeld op de werkvloer, of bij een sollicitatie voorkomen. Want zal je werkgever je niet ontslaan nu je zwanger bent? Of gaan korten op je uren? Wat als je zonder werk komt te zitten tijdens en na de zwangerschap?

Gelukkig ben je in Nederland als werknemer goed beschermd door de wet, waardoor je werkgever je nog steeds hetzelfde moet behandelen als voorheen. Dat betekent dat je bijvoorbeeld niet mag worden afgewezen voor een sollicitatie en dat je niet kan worden ontslagen omdat je zwanger bent of zwanger wilt worden.

Zwanger solliciteren

Bij een sollicitatie mag je zwangerschap of een kinderwens geen rol spelen. Ook als het gaat om een tijdelijke functie of een functie via een uitzendbureau. Je bent bij een sollicitatie niet verplicht om te melden dat je zwanger bent of dat je zwanger wilt worden. Ook wanneer de werkgever daarnaar vraagt, hoef je dit niet te vertellen.

Als je aangeeft dat je zwanger bent (of een kinderwens hebt), mag je om die reden niet worden afgewezen voor een baan of andere functie. Geen van de dingen waarmee je in je zwangerschap te maken kunt krijgen op het werk mogen redenen zijn om je af te wijzen, zoals:

• het zou kunnen dat je minder aanwezig bent door je zwangerschap;
• kosten van jouw tijdelijke vervanger door je werkgever;
• als jij in jouw functie met gevaarlijke stoffen werkt en vanwege je zwangerschap deze functie tijdelijk niet kunt uitoefenen.

Kortom, zwangerschap is nooit een reden voor afwijzing bij een sollicitatie.

Zwangerschap en contractverlenging

Je mag op je werk niet benadeeld worden, omdat je zwanger bent. Je mag niet anders worden beoordeeld dan voordat je in verwachting was. Je werkgever mag je contract niet (mede) vanwege je zwangerschap of moederschap beëindigen. Dat geldt ook voor een proeftijdcontract of het niet verlengen van je tijdelijke contract. Een nieuw contract aanbieden dat pas ná je bevallingsverlof ingaat is ook verboden.

Zwangerschap en ontslag

Je werkgever mag je niet ontslaan als je zwanger bent. Je werkgever mag je ook niet ontslaan omdat hij denkt dat je zwanger wilt worden.

Zwangerschap en promotie

Als je zwanger bent hoor je evenveel kans te krijgen op promotie of op het volgen van een opleiding als wanneer je niet zwanger zou zijn. Eist jouw werkgever dat je minimaal een bepaald aantal uren in het jaar gewerkt moet hebben om voor een promotie in aanmerking te komen? En haal je dat niet doordat je met zwangerschapsverlof was? Dat valt onder zwangerschapsdiscriminatie en dat is niet toegestaan.

Zwangerschap en contractwijziging

Het is verboden om vanwege je zwangerschap en tegen jouw zin afspraken in je contract te wijzigen. Het aantal werkuren te verminderen, je functie wijzigen, je vaste contract door een tijdelijk contract vervangen of de duur van je tijdelijke contract inkorten, het mag allemaal niet.

Terugkeer na bevalling

Het uitgangspunt is dat je na je zwangerschaps- en bevallingsverlof terugkeert in je oude baan. Soms is dat niet mogelijk, bijvoorbeeld door een reorganisatie. Dan moet je werkgever bekijken of er een soortgelijke functie beschikbaar is. Dat is een functie waarbij de arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden hetzelfde zijn. Als tijdens je verlof de arbeidsvoorwaarden zijn verbeterd, dan heb jij daar ook recht op. Een verslechtering van arbeidsomstandigheden of -voorwaarden, met als reden dat je moeder bent geworden, is sowieso niet toegestaan.

Twijfelt je werkgever of je je oude functie wel aankan omdat je moeder bent geworden en laat hij je er daarom niet in terugkeren? Dat is discriminatie en dat mag niet. Draagt hij er een andere reden voor aan, bijvoorbeeld jouw functioneren, dan moet hij dat kunnen aantonen.

Een verzoek om na het zwangerschapsverlof minder uren (of meer uren) te gaan werken, mag worden afgewezen als de werkgever kan aantonen dat het niet mogelijk is de oude functie in minder uren uit te voeren. Of dat een functie met een dergelijke arbeidsomvang niet beschikbaar is binnen de organisatie.

Heb je vermoedens van zwangerschapsdiscriminatie op je werk? Dat kun je dit melden bij:

• een anti-discriminatiebureau in de buurt.
• het College voor de Rechten van de Mens.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid