Verstikking en kleine kinderen

Verstikking is doodsoorzaak nummer 1 onder kleine kinderen (jonger dan 4 jaar). Dit heeft alles te maken met de mondmotoriek die nog vol in ontwikkeling is. De spieren van je baby’s mond, keel en tong worden nog niet op de juiste manier gecoördineerd. Ook is het slikreflex nog in de ontwikkelingsfase. Deze ontwikkelingen zijn pas voltooid wanneer je kindje ongeveer 5 jaar is.

Verstikking en verslikking

Het wordt wel eens door elkaar gehaald: verstikking en verslikking. Toch zit er wel een groot verschil tussen. Bij verslikking is je kindje nog in staat om zichzelf te helpen door middel van hoesten. Hierdoor komt het voorwerp of het eten los en kan je kindje weer goed ademhalen. Wanneer er sprake is van verstikking kan je kindje niet hoesten. Verstikking zorgt ervoor dat de luchtpijp wordt afgesloten. Hierbij moet dan eerste hulp worden verleend.

Verstikking en eten

Bepaald soort eten kan een vergroot risico vormen voor verstikking. Het is daarom goed om te weten welke etenswaren jouw kindje het beste kan vermijden of verkleinen. We hebben ze voor je op een rij gezet:

Verkleinen

• Druiven: snijd in vier stukken
• Blauwe bessen: snijd in twee stukken
• Cherrytomaatjes: snijd in vier stukken
• Noten: fijnhakken en verwerken in een maaltijd
• Appels: raspen of in smalle schijfjes
• Wortels: in plakjes en daarna in stukken

Vermijden

• Lolly’s
• M&M’s
• Smarties
• Popcorn
• Marshmallows
• Hard snoepgoed

Tips

Naast het klein maken van bepaald eten of het juist vermijden, zijn er nog meer dingen die je kunt doen om de kans op verstikking te verkleinen.

• Haal pitjes uit etenswaren
• Laat je kind niet alleen tijdens het eten
• Zorg ervoor dat je kind zit tijdens het eten
• Leer je kindje dat het niet goed is om te praten met volle mond

Verstikking en voorwerpen

Je baby kan niet alleen stikken in eten, maar ook in voorwerpen. Let er dus goed op dat je baby niet in de mogelijkheid is om deze voorwerpen in zijn mond te stoppen.

• Schelpen
• Knopen
• Knikkers
• Batterijen
• Speelgoedonderdelen (die in zijn keel terecht kunnen komen)
• Ballonnen
• Stuiterballen
• Muntjes en muntgeld
• Paperclips
• Punaises

Wat te doen bij verstikking

Bij een verstikking door een vreemd voorwerp in de luchtweg is het meest waarschijnlijk als je kind kort voor het optreden van klachten aan het eten was of met kleine voorwerpen zat te spelen. Een vreemd voorwerp in de luchtweg lokt een hoestreactie uit. Een spontane hoest is effectiever en veiliger dan welke handeling door een hulpverlener dan ook. Als je kind niet of niet effectief hoest en het voorwerp de luchtweg volledig blokkeert, stikt het kind zeer snel, tenzij de hulpverlener snel en effectief ingrijpt. De meeste verstikkingen gebeuren als het kind aan het eten of spelen is, vaak in aanwezigheid van een ouder of verzorger. Er is daarom meestal iemand aanwezig, die kan ingrijpen.

Wanneer je kindje dreigt te stikken is het moeilijk om rustig te blijven, maar wel erg belangrijk. Het zorgt ervoor dat je helder kunt denken over de vervolgstappen. Bel direct 1-1-2 zodat zij hulp kunnen verlenen. Je kunt direct aan de telefoon al advies krijgen. Zo kun je zelf al actie ondernemen terwijl de ambulance onderweg is.

Zo verleen je zelf eerste hulp als je baby zich:

• Leg de baby op de buik met het hoofd naar beneden.
• Zit of kniel je als hulpverlener? Dan kun je het kind veilig op je schoot leggen.
• Ondersteun het hoofd met een hand, door de duim op een hoek van de onderkaak te plaatsen en twee vingers op de andere hoek van de onderkaak.
• Druk niet op het zachte deel onder de kaak, want dat kan de luchtwegbelemmering verergeren.
• Geef met de hiel van de andere hand maximaal 5 slagen tussen de schouderbladen.
• Probeer bij elke slag het voorwerp los te krijgen, in plaats van dat u direct alle 5 slagen achter elkaar geeft.

Is het voorwerp na 5 slagen nog niet verwijderd? Geef dan borstcompressies:

• Leg de baby op de rug met het hoofd naar beneden. Een veilige manier is om het kind op je vrije arm te laten rusten, met je hand om het achterhoofd.
• Laat je arm op je bovenbeen rusten.
• Plaats twee vingertoppen op de onderste helft van de borstkas, op dezelfde plek als bij reanimatie.
• Geef 5 borststoten, die krachtiger zijn dan borstcompressies bij de reanimatie.
• Geef 1 borststoot per seconde.

Blijf dit afwisselen tot:

• de baby vrij begint te ademen
• de baby het bewustzijn verliest
• je de baby kunt overdragen aan een professionele hulpverlener

Wanneer beide geen zin hebben kan het zijn dat je baby ondertussen bewusteloos is geraakt. Probeer je baby dan te reanimeren tot de ambulance arriveert.

Tip: EHBO cursus volgen

Met een baby zit een ongelukje in een klein hoekje. Het is dan beter alvast te weten wat je moet doen als je kindje in het ergste geval ergens door stikt, een brandwond oploopt of op zijn hoofdje valt. Een EHBO cursus is dan ook de oplossing. Lees hier alles wat je tijdens een EHBO cursus voor kinderen en baby's kunt verwachten. Dankzij onze samenwerking met het EHBO Bureau kunnen ze bij jou thuis de cursus komen verzorgen, super handig! Vul hier het formulier in om meer informatie te krijgen over een EHBO cursus bij je thuis. Wil je liever een EHBO cursus op een locatie in de buurt volgen dan kan dat via onze andere partner het Rode Kruis.

_Dit artikel is geschreven in samenwerking met het Rode Kruis._