Verlatingsangst of scheidingsangst na de babytijd

Symptomen van verlatingsangst bij peuters en kleuters kunnen zich uiten in verschillende vormen, zoals hard huilen wanneer het kind wordt achtergelaten op de kinderopvang of op school, het uiten van de wens om bij de ouder te blijven, fysiek vastklampen aan de ouder bij vertrek, huilen tijdens het naar bed brengen of bij het verlaten van de kamer, moeite hebben met alleen in slaap vallen en 's nachts wakker worden en bij de ouders in bed willen kruipen. Soms kan deze angst zich specifiek richten op één ouder, waarbij het kind moeite heeft met afscheid nemen van die ouder, terwijl er geen tranen vloeien bij de andere ouder. Het omgaan met deze voorkeur voor een ouder kan een uitdaging zijn, maar er zijn manieren om ermee om te gaan.

Verlatingsangst baby's, peuters en kleuters

Verlatingsangst begint bij baby's tussen de acht en achttien maanden oud, maar ook peuters en kleuters kunnen er last van hebben. Verlatingsangst bij baby's is deel van een normale fase in hun emotionele ontwikkeling. Naarmate ze ouder worden, leren ze om te gaan met de afstand tussen henzelf en hun ouders. Peuters en kleuters weten dat hun ouders niet voorgoed verdwijnen en hen uiteindelijk weer komen ophalen.

Toch kunnen ook oudere peuters en kleuters nog steeds heftig reageren op het afscheid, zelfs als ze het leuk vinden op de kinderopvang. Dit kan te maken hebben met het feit dat sommige jonge kinderen het moeilijk vinden om hun moeder of vader tijdelijk te moeten missen. Sommige kinderen schoppen een scène bij het afscheid nemen omdat ze weten dat ze dan een (negatieve) reactie kunnen verwachten.

Oorzaken verlatingsangst peuter

De oorzaken van verlatingsangst kunnen variëren, en in veel gevallen is de precieze oorzaak niet duidelijk. Sommige kinderen hebben gewoon meer moeite met het loslaten van hun vertrouwde omgeving en hebben graag hun ouders in de buurt. Daarnaast kunnen spannende gebeurtenissen, zoals een verhuizing of de overstap naar een andere school, verlatingsangst veroorzaken. Het overlijden van iemand in de omgeving van het kind, een scheiding of andere heftige gebeurtenissen kunnen ook een rol spelen. Bovendien kan een hechtingsprobleem bijdragen aan verlatingsangst.

Verlatingsangst en hechtingsprobleem

Soms kan verlatingsangst wijzen op een hechtingsprobleem bij het kind. Jonge kinderen die moeite hebben met het aangaan van gezonde hechtingsrelaties kunnen meer vatbaar zijn voor verlatingsangst. Een onveilige hechting kan ontstaan door factoren zoals inconsistentie in de verzorging, verwaarlozing, mishandeling of andere traumatische ervaringen. Onderzoek laat zien dat ook baby's die na de geboorte lang in de couveuse hebben gelegen, kenmerken van onveilige hechting vertonen. Deze kinderen hebben mogelijk meer angst en onzekerheid wanneer ze gescheiden worden van hun primaire verzorger.

Kind met verlatingsangst helpen

Het is belangrijk om verlatingsangst serieus te nemen en te begrijpen dat het een normaal onderdeel is van de emotionele ontwikkeling van een kind. Hier zijn enkele manieren waarop je je kind kunt helpen omgaan met verlatingsangst:

1. Wees voorspelbaar en consistent: Zorg voor een stabiele en voorspelbare omgeving voor je kind. Houd je aan routines en schema's, zodat je kind weet wat hij kan verwachten. Dit geeft een gevoel van veiligheid en vertrouwen.
2. Bereid je kind voor: Praat met je kind over wat er gaat gebeuren en wat hij kan verwachten wanneer je hem ergens achterlaat. Geef concrete informatie en laat hem weten dat je altijd terug zult komen om hem op te halen. Het helpt ook om positieve ervaringen te delen over eerdere keren dat hij gescheiden was en hoe goed het uiteindelijk ging.
3. Bouw geleidelijk afscheid nemen op: Begin met korte afscheidsmomenten en verleng deze geleidelijk naarmate je kind meer vertrouwen opbouwt. Geef hem een duidelijk signaal wanneer je vertrekt en verzeker hem dat je terug zult komen. Vermijd te lang afscheid nemen, omdat dit het proces kan verlengen en de angst kan versterken.
4. Stel vertrouwde routines in: Creëer een vaste routine bij het afscheid nemen, zoals een afscheidsknuffel of een speciaal ritueel. Dit kan helpen om de overgang voor je kind gemakkelijker te maken en een gevoel van veiligheid te bieden.
5. Word niet boos: Probeer je kind te helpen zijn emoties een plekje te geven en vooral niet boos te worden.
6. Blijf rustig en positief: Het is begrijpelijk dat je je bezorgd kunt voelen wanneer je kind huilt of angstig is bij het afscheid nemen, maar het is belangrijk om rustig en positief te blijven. Laat zien dat je vertrouwen hebt in je kind en de situatie. Je kunt geruststellende woorden gebruiken en hem laten weten dat je begrijpt dat hij zich verdrietig voelt, maar dat je er altijd voor hem zult zijn.
7. Bouw vertrouwen op met de verzorger: Als je je kind achterlaat bij een verzorger, zoals een oppas of leerkracht, is het belangrijk om een vertrouwensband op te bouwen. Leer de verzorger kennen, communiceer openlijk over de behoeften van je kind en zorg ervoor dat je kind zich op zijn gemak voelt bij deze persoon.
8. Laat je kind eerst afscheid nemen: Wacht tot je kind zelf besluit toch naar binnen te gaan of van jou weg te lopen. Neem dan afscheid en ga zelf weg. Zo voorkom je dat je kind zich achtergelaten voelt.
9. Geef je kind ruimte om te wennen: Geef je kind de tijd en ruimte om te wennen aan nieuwe situaties en omgevingen. Blijf indien mogelijk gedurende korte tijd in de buurt totdat hij zich comfortabel voelt. Dit kan helpen om de angst te verminderen en het vertrouwen te vergroten.

Onthoud dat het overkomen van verlatingsangst een geleidelijk proces is en dat elk kind zijn eigen tempo heeft. Blijf geduldig en ondersteunend, en met de tijd zal je kind meer vertrouwen ontwikkelen in het scheiden van jou en het omgaan met verlatingsangst.

Deel jouw ervaringen en vind steun in onze communities

We geloven in de kracht van gemeenschap en het delen van ervaringen. Hier moedigen we je aan om je eigen ervaringen en tips te delen en deel te nemen aan onze actieve community van zwangere vrouwen en ouders. Samen kunnen jullie elkaar ondersteunen en vragen beantwoorden met betrekking tot de opvoeding.