Leerplicht, waarom en wanneer?

De Leerplichtwet is afkomstig uit 1901, wanneer die nog geldde voor kinderen van 6 tot 12 jaar. Inmiddels is het zo dat een kind van 5 onderwijs moet volgen, tot hij of zij 16 jaar is. Dat betekent dat het voor kinderen van die leeftijd verplicht is om naar school te gaan. Ook niet-Nederlandse kinderen en asielzoekers vallen onder deze wet.

De meeste kinderen in Nederland gaan echter al vanaf 4 jaar naar de basisschool toe. Ze kunnen dan vast een jaartje oefenen met het leren in een klas, schooluren en lesstof. Het leren gaat het eerste jaar echter op een nog erg speelse manier. Pas vanaf de eerste dag van de maand na de vijfde verjaardag zijn kinderen echter verplicht naar school te gaan. Door je kind al vanaf 4 jaar naar school te sturen, mag hij af en toe thuis blijven als hij wat moe is door alle indrukken. Je kunt dan ook in dat eerste jaar nog op vakantie buiten schoolvakanties. Wanneer je kind 5 jaar is, werkt dat anders.

5-jarige en leerplicht: vrije uren

Ook voor 5-jarigen kan naar school gaan soms heftig zijn. Je mag je kind in dit levensjaar dan maximaal 5 uur per week thuishouden, waarvoor je niet van tevoren toestemming hoeft te vragen. De directeur van de school kan je kind indien nodig nog 5 uur vrij geven voor je kind. Wanneer je kind 6 jaar oud is, valt die mogelijkheid weg.

Ziekte en ongeoorloofd schoolverzuim

Als je kind ziek is, mag het uiteraard thuis blijven. Je meldt je kind dan ziek. Je mag je kind ook afmelden voor bijzondere dagen zoals een begrafenis, religieuze feestdag of een huwelijk, waarvoor je van tevoren verlof moet aanvragen.

Houd je je kind vanaf 6 jaar zonder goede reden weg van school? Dan heet dit ongeoorloofd schoolverzuim. Je overtreedt dan de Leerplichtwet, waarover de school met de ouders in gesprek zal gaan. Mist een leerling 16 lesuren in vier weken, dan is de school wettelijk verplicht dit te melden bij de leerplichtambtenaar. Je kun voor ongeoorloofd verzuim flinke boetes krijgen.

Vrijstelling van leerplicht

In bijzondere gevallen is je kind niet verplicht vanaf zijn vijfde jaar naar school te gaan. Je kind krijgt dan een vrijstelling, die geldt voor 1 jaar en jaarlijks kan worden verlengd. Vrijstelling van leerplicht kan je kind krijgen in de volgende gevallen:

• Psychische of fysieke klachten: als je kind te maken heeft met psychische of fysieke klachten, kan je met een verklaring van een arts vrijstelling krijgen. Je kunt in dit geval zelf op zoek gaan naar onderwijs dat werkt voor jullie kind, zoals thuisonderwijs of virtueel onderwijs.
• Godsdienstovertuiging: als je vindt dat geen enkele school voldoet aan jullie godsdienstovertuiging, kun je een verzoek indienen tot vrijstelling bij de leerplichtambtenaar, die deze zal beoordelen.
• Buitenland: gaan jullie (tijdelijk) in het buitenland wonen? Dan moet je kunnen aantonen dat je kind daar naar school gaat.
• Reizen: als je jullie kind meeneemt op een rondtrekkend bestaan, voor je werk als bijvoorbeeld circusmedewerker, dan kan je kind onder voorwaarden gedeeltelijke vrijstelling krijgen.

Bron: Rijksoverheid