Bedtijden kinderen

Het is voor veel ouders een bekend scenario: kinderen die met geen mogelijkheid op het juiste tijdstip naar bed zijn te krijgen. Je wilt dat je kindje op tijd gaat slapen zodat hij – en jullie ook – genoeg rust kan krijgen, maar je kind wil absoluut niet naar bed. Huilen, schreeuwen, verstoppen: bedtijd kan een lastig moment zijn.

Slaapritme van een baby

Vooral in de eerste levensfase hebben baby’s veel slaap nodig om zich te ontwikkelen. Dat bepaalt de baby eigenlijk zelf en er zal dan ook weinig structuur zitten in de tijden waarop je baby slaapt. Pas na enkele weken krijgt je baby een ritme en zal hij vooral ‘s nachts (door)slapen. In de eerste jaren zijn de dutjes overdag nog wel gebruikelijk.

Bedtijden: wanneer moet mijn kind naar bed?

Wat betreft slaap kunnen kinderen erg van elkaar verschillen. Sommige kinderen hebben op hun derde nog behoefte aan een dutje overdag, terwijl andere kinderen minder slaap nodig hebben. Door vaste bedtijden in te stellen, krijgt je kind meer structuur en weet hij waar hij aan toe is.

Natuurlijk hebben we allemaal weleens een dag waarop we vermoeider zijn dan normaal, ook kinderen. Er is op school geen sprake meer van de dutjes waar ze eerst zo aan gewend waren en het kan heel intensief zijn voor een kind. Een dutje op een vrije middag kan dan ook prima. Is je kind overdag moe, niet gefocust en merk je dat hij het eigenlijk niet volhoudt tot bedtijd? Vervroeg dan de bedtijd en leg je kind eerder in bed. Blijf dit een tijdje doen tot je het idee krijgt dat je de bedtijd weer wat kunt verschuiven.

Met deze slaapcursus slaapt je kind binnen no-time als een roos.

Gemiddelde bedtijd kinderen

Hoewel ieder kind dus anders slaapt, kan een gemiddeld genomen bedtijd wel helpen als houvast. De gemiddelde bedtijd voor kinderen is:

• 4-6 jaar tussen 18.30 en 19.30 uur.
• 7-8 jaar tussen 19.00 en 20.00 uur.
• 9-10 jaar tussen 19.30 en 20.30 uur.
• 11-12 jaar tussen 20.00 en 21.00 uur.

Bij iedere sprong van twee jaar schuift dit een halfuur op. Houd desondanks goed in de gaten wat je kind nodig heeft en wat zijn behoeftes zijn. Het kan best zijn dat zijn vriendjes veel eerder of later naar bed gaan. Onthoud in dat geval dat alle kinderen anders zijn en andere behoeftes hebben. Doe wat goed is voor jouw kind.

Loslaten van een slaapritme: goed of slecht?

Vaste bedtijden creëren dus een structuur, maar kunnen ‘s avonds ook frictie veroorzaken. Kinderen hebben nu eenmaal niet altijd zin om naar bed te gaan. Je zou er in dat geval voor kunnen kiezen om het slaapritme wat meer los te laten. Door ze niet te verplichten te gaan slapen op een bepaald tijdstip, leert een kind om naar zijn eigen lichaam te luisteren. Hij zal dan zelf aangeven wanneer hij moe is. De routine erin houden kan dan nog steeds door ‘s avonds een rustmoment te blijven creëren.

Korter en efficiënter slapen

Het loslaten van een slaapritme gebeurt vooral in de zomer vaker. Het is langer licht en kinderen willen nog niet gaan slapen. Volgens lichtdeskundige Toine Schoutens kan dat ook prima. Hij stelt dat je in de zomer korter en efficiënter slaapt en dat kinderen eventuele gemiste slaap vanzelf inhalen. Hij adviseert dan ook om kinderen zelf te laten bepalen wanneer zij naar bed gaan.

Te weinig slaap

Er zitten twee kanten aan het loslaten van vaste bedtijden. Kinderslaapcoach Susanne veronderstelt namelijk dat kinderen hierdoor juist te weinig slaap krijgen en de gemiste uren niet inhalen. Als kinderen later op de avond pas naar bed gaan maar rond hetzelfde tijdstip wakker worden, slapen ze niet lang genoeg. Dat komt doordat ze niet het vermogen hebben om uit te slapen. Volgens Susanne zal het daardoor ook moeilijker worden om in slaap te vallen en ‘s nachts door te slapen, wat ook hun prestaties negatief zal beïnvloeden.

Hoe maak je het naar bed gaan makkelijker?

Voor beide opties valt wat te zeggen. Het is vooral belangrijk om te focussen op wat goed is voor jouw kind, zodat hij de ultieme nachtrust krijgt. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om het naar bed gaan makkelijker te maken. Dit begint overdag al door je kind genoeg te laten bewegen. Laat je kind lekker met zijn vriendjes voetballen, tikkertje doen of ga samen naar de speeltuin. Kinderen hebben nog veel energie die eruit moet, zodat ze ’s avonds snel in slaap kunnen vallen.

Eten vlak voor bedtijd: niet doen

Heeft je kind vlak voor bedtijd nog trek in eten? Het wordt afgeraden om je kind dan nog een snack te geven, omdat dit vaak zorgt voor een slechte nachtrust. Vooral suiker is hierbij de boosdoener. Als je kind voor het slapen gaan nog wilt eten, kan het goed zijn om te kijken naar zijn eetpatroon. Bij een gevarieerd en gezond eetpatroon zou hij ‘s avonds geen tussendoortje meer nodig moeten hebben.

Vaste bedtijden

Houd zowel doordeweeks als in het weekend vaste tijden aan door je kind rond hetzelfde tijdstip naar bed te sturen en wakker te maken.

Rustmomenten en de omgeving

De slaapkamer van je kind speelt een belangrijke rol. Is de kamer ’s avonds nog erg licht en kan jouw kind naar buiten kijken? Zorg er dan voor dat de kamer donker is door verduisterende, donkere gordijnen te gebruiken. In slaap vallen is nu eenmaal erg moeilijk als je kunt zien dat het buiten nog licht is.

Let op de schermtijd

Let ‘s avonds op met schermgebruik en spannende videospelletjes of films. Het blauwe licht en de flikkerende schermen bevorderen de nachtrust namelijk niet. Leg de tablet aan de kant en zet de televisie uit. Een rustmoment, waarbij jij je kind voorbereidt op het slapengaan, kan baat bieden. Kies in plaats van schermtijd voor een rustig moment samen. Lees bijvoorbeeld je kind een boekje voor of speel wat rustige muziek. Zo kan hij zich goed ontspannen en lekker gaan slapen.