Verschillende soorten kinderopvang

Er bestaan verschillende soorten kinderopvang waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen formele en informele kinderopvang. Met formele kinderopvang wordt bedoeld: kinderopvang die wordt aangeboden door een bedrijf. Daar moet je dus voor betalen. De opvang die je regelt via familie, vrienden, buren of een au-pair is informele opvang. De opvangmogelijkheid die uiteindelijk jouw voorkeur heeft moet er vooral een zijn waarbij jij je goed voelt op het moment dat je weer gaat werken. In dit artikel krijg je een toelichting op alle vormen van kinderopvang die er zijn in Nederland.

Informele opvang

Dit is in veel gevallen een familielid, vriend of kennis (oppas) die voor je baby kan zorgen, terwijl je aan het werk bent. Grootouders vinden het vaak leuk om te zorgen voor hun kleinkind en het versterkt de band tussen je kind en de grootouders.

Het is wel van belang om goede afspraken te maken over jouw opvoedwensen voor je kind. Ook moet je praktische zaken regelen zoals waar je kind zal worden opgevangen: in jouw huis of in hun eigen huis en zijn dan alle voorzieningen aanwezig? Denk bijvoorbeeld aan een bedje, kinderstoel, speelgoed, kleding, luiers, flessen en voeding. Realiseer je ook dat dit familielid afwezig kan zijn vanwege vakantie of ziekte. Voor die dagen moet je dan zelf een oplossing regelen.

Formele opvang

Naast informele opvang bestaat er ook formele opvang. Hieronder wordt verstaan: • kinderdagopvang voor kinderen van nul tot vier jaar • opvang door gastouders via een gastouderbureau • opvang in een ouderparticipatiecrèche

Kinderdagopvang

Dit is de opvang van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar op een kinderdagverblijf. Kinderen worden opgevangen in groepen van maximaal 16 kinderen. De grootte van de groep hangt af van de leeftijd van de kinderen en het aantal beroepskrachten (pedagogisch medewerkers). Dat heet de beroepskrant-kindratio (bkr). Er bestaan horizontale groepen, waar kinderen van gelijke leeftijden bij elkaar zitten. Vaak is er dan een babygroep, dreumesgroep en peutergroep. In verticale groepen worden kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar opgevangen.

Een kinderdagverblijf kan veel betekenen voor de ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar. Pedagogisch medewerkers zijn professionals op het gebied van opvoeding (pedagogiek) die de kinderen stimuleren in hun ontwikkeling. Er wordt een vast dagritme gehanteerd waarbinnen alle dagelijkse activiteiten plaatsvinden en er ruimte is voor slapen, eten, spelen. In het artikel “Hoe kies je een kinderdagverblijf?” krijg je uitleg over waar je op moet letten bij het kiezen van een kinderopvang. Jouw persoonlijke voorkeur zal vaak doorslaggevend zijn.

Gastouderopvang

Dit is kleinschalige kinderopvang in huiselijke sfeer van kinderen van 0 tot 12 jaar. Deze vorm van kinderopvang is meestal bij de gastouder thuis maar kan ook bij jou thuis zijn. Dat heet officieel 'gastouder aan huis'. Het aantal kinderen dat mag worden opgevangen door een gastouder is afhankelijk van de leeftijd kinderen (maximaal 6 tegelijk). Een gastouder dient altijd aangesloten te zijn bij een gastouderbureau.

Ouderparticipatiecrèche

Een ouderparticipatiecrèche wordt gevormd en georganiseerd door ouders zelf. Er zijn in Nederland zeven van dit soort initiatieven. Ouders staan zelf op de groep. Omdat er geen sprake is van betaalde krachten is de maandelijkse ouderbijdrage laag. Veel ouderparticipatiecrèches zijn officieel erkende kinderopvangcentra, waardoor ouders in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. Ook vallen deze crèches sinds 2021 officieel onder de Wet kinderopvang.

Wet Kinderopvang

De Wet kinderopvang is in 2005 van kracht gegaan. De wet wil de combinatie arbeid en zorg vergemakkelijken en de kwaliteit van de kinderopvang waarborgen. Deze Wet geldt alleen voor formele en bij de gemeente geregistreerde kinderopvang. Informele opvang valt dus niet onder de Wet kinderopvang. In de Wet kinderopvang worden minimumeisen gesteld aan (de kwaliteit van) de kinderopvang. Deze wet stelt ook dat elke kinderopvangorganisatie moet zorgen voor ‘verantwoorde’ kinderopvang. Dit betekent het in een veilige en gezonde omgeving bieden van emotionele veiligheid aan kinderen; het bevorderen van de persoonlijke en sociale competentie van kinderen; en de socialisatie van kinderen door overdracht van algemeen aanvaarde waarden en normen.

Kinderopvangtoeslag?

Er zijn verschillende situaties waarin je (mogelijk) recht hebt op kinderopvangtoeslag (een tegemoetkoming in de kosten voor kinderopvang). In het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) kan je opzoeken welke kinderopvanglocaties bij jou in de buurt geregistreerd staan. Alleen bij een geregistreerde opvang kom je in aanmerking voor kinderopvangtoeslag. Via het register kan je ook het inspectierapport van de GGD vinden. Daarin staat beschreven of de opvang voldoet aan wettelijk gestelde kwaliteitseisen.

Ben er op tijd bij!

Het lijkt misschien nu nog ver weg, maar goed nadenken en keuzes maken is al snel nodig. Je doet er goed aan je bij de keuze voor de kinderopvang tijdig in te schrijven om ten tijde van de gewenste plaatsing van je kind ook daadwerkelijk een plaats te kunnen verkrijgen. Zeker nu er weer wachtlijsten ontstaan.